Θα προσπαθήσω να περιγράψω τί με έκανε να αναζητώ κάθε Τετάρτη βράδυ στις 9 να ακούσω τον πατέρα Ανανία Κουστένη στην εκπομπή «φυλάξω τους λόγους σου», μια αναμετάδοση από ομιλία που είχε προηγηθεί στο ίδρυμα Α. Νεκτάριος, στην ταλαίπωρη περιοχή των Εξαρχείων.Στο πνευματικό αυτό καστράκι, που δεν αξιώθηκα να γνωρίσω από κοντά, «προεξήρχε», όπως είπε αστειευόμενος ο ίδιος, ο από κάποιους χαρακτηρισθείς «γέροντας των Εξαρχείων».
Κι εγώ, ο παρά λίγο καθηγητής του, γινόμουν μέσω των ερτζιανών μαθητής του, σαγηνευμένος από τον λόγο του.
Ο πατήρ Ανανίας ήταν λεβέντης. Ήξερε γράμματα ευρείας κλίμακας. Αγαπούσε την τέχνη του λόγου, γραπτού και προφορικού. Αγαπούσε την Ιστορία, αλλά προ πάντων φαίνεται ότι αγαπούσε τον άνθρωπο, τον σπούδαζε και τον υπηρετούσε καθημερινά.Η λογιοσύνη του συνδυαζόταν με τη λαϊκότητα. Μια περίοδο, για να ξεκουράζει τον ακροατή, είχε βρει τον τρόπο «ας πέσει ένα τραγουδάκι», κι ακούγαμε δημοτικά τραγούδια ανάμεσα κατηχητικούς λόγους. Όχι σπάνια χρησιμοποιούσε λαϊκές εκφράσεις για να έρθει πιο κοντά στον ακροατή, με τις οποίες διάνθιζε τον ποιητικό, δημεγερτικό του λόγο.
Δυο-τρεις επισημάνσεις θα ήθελα να κάνω, εξηγώντας την ευχαρίστησή μου να τον ακούω. Ήταν υψιπέτης. Τον συνείχε το σολωμικό «με λογισμό και μ’ όνειρο». Έπειτα, ο πατριωτισμός του και η αγάπη του για τους ήρωες του 21, ιδιαίτερα για τον Θ. Κολοκοτρώνη.Εξ άλλου ήταν απ’ τους λίγους που έβλεπε το προσφυγικό ως μείζονος σημασίας θέμα, την ώρα που πολιτικοί και ΜΜΕ είχαν εγλωβιστεί στη μέριμνα μη μας πούνε ρατσιστές ή και πονηρά πως να επωφεληθούμε ποικιλοτρόπως από τη συγκυρία.
Ο π. Ανανίας είχε συνδεθεί βαθιά με τον όσιο Πορφύριο, που τον μνημόνευε ανελλιπώς. Αξίζει να ακούσει κανείς ή να διαβάσει την πρώτη τους συνάντηση, για να καταλάβει τον ενθουσιασμό που του μετέδωσε ο Άγιος Αγιορείτης της Ομόνοιας.
Με τέτοια εφόδια έζησε ταπεινά και μεγαλούργησε ο γερο Ανανίας. Την ευχή του νάχουμε!
Θεόδωρος Γ. Παπακωνσταντίου
Ομ. Καθηγητής Πανεπιστημίου Αθηνών
Περισσότερα:
• π. Ανανίας Κουστένης 2009, συνέντευξη στην Εκπομπή Αρχονταρίκι με θέμα την Σαρακοστή με τον Σεβ. Μητρ. Δημητριάδος κ. Ιγνάτιο:
• Αφιέρωμα: Αρχιμανδρίτης Ανανίας Κουστένης, στη νέα ευθύνη τεύχος 52-53, Ιανουάριος – Ιούλιος 2021, σ. 167-182.
• Αφιέρωμα: π. Ανανίας Κουστένης, στην περιοδική έκδοση «Αρχαγγέλων ΛΟΓΟΣ» Ι.Ν. Ταξιαρχών Μοσχάτου, Φθινόπωρο 2021, σ. 35-45.
• Στέλιου Κούκου, Εκοιμήθη ο χαριτωμένος Γέροντας π. Ανανίας Κουστένης, Πεμπτουσία 17 Μαΐου 2021.
• Μαντώς Μαλάμου,π. Ανανίας Κουστένης: «Ἡ Βασιλική δρῦς» της Ορθοδοξίας-ο πιό ανυπεράσπιστος άνθρωπος του κόσμου , Αντίφωνο 30 Μαΐου2021.